Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Cerfuei(-bourrihu)
Chaerophyllum hirsutum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Cerfuei(-d'aigo).
Noms en français : Cerfeuil hirsute, Grand cerfeuil d'eau.
Descripcioun :Lou cerfuei-bourrihu trachis dins li relarg bagna de mountagno. Au contro dis Anthriscus, li petalo soun eici escavado. Coume soun cousin, Chaerophyllum villarsii, a li petalo ciliado e li tijo pas tacado. Soun souvènt counfoundu. En deforo dóu relarg, fau bèn regarda li fueio que soun eici en formo de triangle emé li tres proumiéri divisioun de la memo taio, e li fru que soun long, prim, plat e acaba pèr lis estile en V. Pensa de bèn coumpara emé lis àutri Chaerophyllum pèr pas s'engana.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-bourrihu soun bessai manjadisso, mai rèn èi segur. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 140 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Palun tourbous
- Gaudre
- Ribiero
- Bos umide
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Chaerophyllum hirsutum L., 1753